Als de vos de passie preekt, boer pas op je kippen!


Laatste melding: de vos heeft weer toegeslagen in de nacht van 14 op 15 mei in de van de Kleijstraat. Resultaat: 3 kippen dood! Kippenliefhebbers opgepast! De vos wordt steeds brutaler!
 
Als een sluw persoon mooie praatjes verkoopt, voert hij wat in zijn schild. Dat is althans de betekenis van dit spreekwoord.

Maar wat als je dit spreekwoord letterlijk neemt? Dan betekent het zoiets als: als de vos in de paartijd is, dan is het de hoogste tijd om goed op je kippen te passen!

   
Dachten wij dat een week of wat geleden het Vossenhol definitief gesloten was..........Niets is minder waar! De vos is terug en goed ook! Voor de duidelijkheid: het café is dicht, maar de vos is volop actief! (Waarschijnlijk toch zijn hol kwijt?)

Vorige maand bracht Reinaart de Vos al een bezoek in de Rooijsestraat en verschalkte daar een aantal eendjes.

Een week geleden waren de kippen van bewoners in de Schepenstraat aan de beurt. Een dag later beroofde de vos een 87-jarige bewoner van de Nieuwstraat van maar liefst 50% van zijn pluimvee. De kwieke bejaarde en de andere kip zijn nog steeds ontdaan!

 
In de nacht van maandag 30 april op dinsdag 1 mei 2007 vielen voorlopig de laatste slachtoffers in de Rooijsestraat. Alle tien de kippen werden de kop afgebeten en slechts één kip was aangevreten. De eigenaar heeft niets gehoord en haar toch zeer waakse hond evenmin.
 
Waarschijnlijk zijn er nog meer gevallen bekend, want de goede raad van andere slachtoffers werd door deze eigenaar in de wind geslagen. Ook zijn op verschillende plaatsen in Dreumel al vossen gesignaleerd.
 
Al met al wordt het misschien de hoogste tijd om voor Dreumel en omgeving de komende tijd een ophokplicht uit te vaardigen en de kippenluikjes gesloten te houden.

Verder lijkt het ons zinvol om vanaf deze plaats een voorlichtingscampagne te starten.

 

 
Soort: (Rode) Vos
Wetenschappelijke naam: Vulpes vulpes
Familie: Hondachtigen
 
Profiel

De lengte van de  kop-romp varieert van zo'n 60 tot 85 en het gewicht is gemiddeld 6 kg. De vacht is roodbruin, met uitzondering van buik, borst, onderkant kop, binnenkant poten en staartpunt zijn grijswit tot wit; de oren  zijn zwart alsook een snuifje zwart op snuit.

Kenmerkend zijn de grote spitse oren ( 7 tot 11cm), de lange staart (ongeveer 40 cm)  en de spitse snuit. De mannetjes (rekels ) zijn ongeveer 15% zwaarder en iets groter dan de vrouwtjes (moervossen).

De vos is een nachtdier en kan bij nacht nog vrij goed zien.

   
De achterkant van de ogen is bedekt met een reflecterende laag, waardoor de  lichtgevoeligheid van het vossenoog sterk toeneemt (als een vos  's nachts in de brandende koplampen van een auto kijkt, is het net alsof de ogen licht geven). 
 
Geuren spelen een belangrijke rol bij het jagen en communiceren met soortgenoten en is dan ook sterk ontwikkeld. Het gehoor is zeer gevoelig en met behulp van zijn grote beweegbare oorschelpen is de vos in staat om ook de exacte locatie van zwakke geluiden te ontdekken. Het gepiep van een muis wordt door een vos al waargenomen op een honderdtal meter afstand.

De vos is een roofdier dus een vleeseter en is niet kieskeurig. Muizen, konijnen, hazen, vogels staan op het menu, maar ook insecten, aas, regenwormen en fruit. 

 
Bij de jacht kan de vos een snelheid van 50 km/u halen.  Het mannetje is in de paartijd 3 maanden (november, december, januari) paringsbereid, het wijfje slechts drie dagen. De relatie is monogaam. 

De draagtijd is ongeveer 53 dagen. De jongen worden blind geboren en blijven dit tot 13 dagen na de geboorte. Een pasgeboren jong weegt ongeveer een ons. De jongen zijn na negen maanden volwassen en vruchtbaar. Het aantal jongen is afhankelijk van de voedselvoorraad in het territorium.

De gemiddelde vos wordt niet oud. De meeste sterven al voor ze zelfstandig zijn. In gevangenisschap kunnen ze wel 15 jaar worden

   
Waarnemen
Vossen zijn bijna alleen in het donker op pad. De meeste kans om ze te zien is in mei tot juli, 's ochtends heel vroeg, als de wijfjes nog 'laat' in touw zijn om voedsel voor de jongen te bemachtigen. Meestal kan de aanwezigheid van vossen alleen worden vastgesteld aan de hand van hun sporen: pootafdrukken (prenten) en uitwerpselen.. Soms laten ze plukjes lange roodbruine haren achter daar waar ze onderdoor zijn gekropen.
 

De zoolkussens van de vos zijn kleiner en zitten niet zo dicht bij elkaar als van een hond.

Verse keutels zijn donkerbruin, maar daarna grijs tot wit.

 
Ellende voorkomen
Vossen zijn kippenmoordenaars, eenmaal binnengedrongen in een ren of hok worden tientallen kippen (of eenden) doodgebeten. Deze schijnbare 'zinloze' slachting is het gevolg van het instinct van de vos, die het buitenkansje om extra voedsel te bemachtiging niet voorbij kan laten gaan. (Wanneer de vos in de natuur een vogel pakt vliegen de anderen onmiddellijk weg.)
 
Alle vossen uit de buurt afknallen is geen oplossing want daarna komt er vroeg of laat toch weer een vos opdagen die de plaats inneemt. Daarbij is de vos een beschermde  diersoort en mag niet bejaagd worden, tenzij met speciale vergunning. Dit laatste gold overigens tot vorig jaar, want sinds 2007 is  de vos weer vogelvrij verklaard.
 
Beter is er voor te zorgen dat geen enkele vos bij de kippen kan. Zolang er nergens gaten zitten in het nachtverblijf groter dan 7 cm, er een stevig dak op ligt en de vos er niet onderdoor kan graven zijn de kippen veilig.
 
Vossen zijn (in Europa) de belangrijkste overbrengers van hondsdolheid. Hondsdolheid is een virusziekte die in hoofdzaak wordt opgelopen door bijtwonden. Zodra de vos met het virus besmet is, zal het zich via de zenuwbanen naar de hersenen verspreiden.  Vooral ook de speekselklieren worden bij vossen in sterke mate door het virus aangetast.
 
De periode tussen de besmetting van de hersenen en de dood bedraagt bij vossen 3 tot 5 dagen en  tijdens deze periode kan de vos soortgenoten, andere zoogdieren maar ook mensen besmetten via bijtwonden. Alle warmbloedige dieren (ook de mens) zijn vatbaar voor deze ziekte die (zonder ingrijpen van een arts) onvermijdelijk de dood tot gevolg heeft.
 
De kans is heel klein dat een zieke vos een mens zal aanvallen. Het  gevaar schuilt in het feit, dat vossen naast soortgenoten ook vee en huisdieren kunnen besmetten, die op hun beurt weer de mens kunnen besmetten. Tegenwoordig wordt wanneer er in streken hondsdolheid voorkomt op grote schaal lokaas uitgelegd met een vaccin dat niet geïnfecteerde vossen immuun maakt voor het virus.

Vossen zijn verspreiders van de eitjes van de vossenlintworm. De vossenlintworm is een parasiet van een paar millimeter, die leeft in de darm van vossen. De eitjes van deze lintworm komen met de uitwerpselen mee naar buiten, waar ze o.a. de mens kunnen worden opgenomen. Eenmaal binnen ontwikkelt zich het eitje tot een larve. De larve kan zich  (meestal  in de lever) uitzaaien met de dood tot gevolg.  Er kan je niets overkomen als je - in het leefgebied van vossen - geen ongewassen vruchten eet die zich op minder dan ongeveer 70 centimeter boven de grond bevinden, rauwe groenten afspoelt voor consumptie en regelmatig (driemaandelijks) huisdieren die vaak in de vrije natuur lopen, ontwormt.

 
Hopelijk kunt u uw voordeel doen met deze informatie. Dat de vos al jarenlang in dit gebied voorkomt mag blijken uit onderstaand krantenknipsel uit december 1956. Hoewel de kwaliteit van het artikel niet geweldig is, past het qua onderwerp en inhoud uitstekend bij bovenstaande.
 
Navraag bij de familie van de Torre levert nog de volgende informatie op:

Op de foto staat kooiker Adrianus van der Torre met van links naar rechts zijn dochter Anneke en zoons Mari en Jan.

De staart van de vos wordt vastgehouden door de toen zesjarige Mari.

Drieka, de echtgenote van Janus van de Torre, heeft later de vos gevild en de huid  eigenhandig gelooid. Dat stonk verschrikkelijk.

Het vossenvel heeft daarna nog jaren bij buurman Melis, als vloerkleedje gediend, waarbij de mooie volle staart het pronkstuk was

Ook toen de staart al lang geen deel meer uit maakte van het kleedje, bij de familie Melis liepen veertien kinderen rond, heeft het nog lang als haardkleedje gediend. Compleet met een gat aan de achterzijde, waar in een glorieus verleden de staart gezeten had.

Op een koude, natte januarimorgen in 2004 kreeg Drieka op 't Schutlaken wederom bezoek van een vos. Dit keer waren de scharrelkippen het slachtoffer. 

Wat restte waren wat bloederige veertjes die verspreid op het erf lagen. Van de kippen geen spoor. Ook nooit meer wat van vernomen!

 

 

Onderschrift: De kooiker J. van de Torre te Dreumel begaf zich in de vroege morgen van donderdag naar zijn eendenkooi om de aldaar opgestelde klemmen te controleren.

In een van die klemmen meende hij een vette haas te zien. Maar groot was zijn verbazing toen bij nadere beschouwing bleek dat Reintje de vos het "haasje" was. De kooiker bedacht zich niet lang en met één slag was de vos geveld.

Het is nog niet zo lang geleden dat deze streek opgeschrikt werd door een ware slachting onder de schapen. Reintje wordt thans algemeen voor dader aangezien en door diens dood hoopt men verlost te zijn van een bijzonder vraatzuchtig dier.

aquarel van "t Schutlaken aan de Zijvond