De ekster

redactie - Tineke Vink - Liefkens

Hulp gevraagd en gevonden!
De oproep voor een nieuwe redacteur voor deze rubriek heeft succes gehad. Met trots stellen wij u voor aan de nieuwe redacteur van deze rubriek en we wensen haar heel veel succes toe!
 
 

Hallo Tremele bezoekers.

Op de site vroeg Jos iemand die het stokje wilde overnemen van de rubriek “Dier van de maand”. Dat wil ik graag proberen.

Ik ben Tineke Vink–Liefkens uit Dreumel. Interesse voor de natuur is als kind al aanwezig. Dat komt  van ons Mam's  kant: Anneke Liefkens-Sas. Zij is een dochter van Jan van Krijntjes uit de Lageweg. Maar ome Jan, Jan van Jan van Krijntjes die heeft toch wel de liefde voor de natuur bij mij aangewakkerd. Ome Jan was zeer regelmatig aan het vissen, jagen, "streupen" en struinen in het veld of over de uiterwaarden. Al mijn vragen over de natuur kon ik bij hem kwijt. Ome Jan wist op zeer creatieve manier alles uit  te leggen.

Maar nu het dier van de maand. Jos noemde als voorbeeld “Die wit- zwarte dingen met zo’n lange staart die bij mij achter in de boom zitten.” Ik vermoed dat het eksters zijn, want Jos zal wel geen zebra’s in de boom hebben zitten. Vandaar deze maand de ekster.
 
Klasse: Aves (vogels)
Orde: Passeriformes (zangvogels)
Familie: Corvidae (kraaien, eksters en gaaien)
Geslacht en soort: Pica Pica (ekster)
   
Kenmerken
Kraaiachtige vogel met lange staart. Kop, nek en borst zijn glanzend zwart met vaak een metaalgroene of -blauwe glans; de buik en schouders zijn zuiver wit; de vleugels hebben een groene weerschijn. Poten en snavel zijn zwart.
Biotoop
In open en halfopen landschappen, maar ook in bossen, parken en tuinen.
 
Verspreidingsgebied
Europa en in grote delen van Azië en Noord-Amerika.
   
Maten en gewicht
Tot 48 cm groot, de 25 cm lange staart meegerekend; weegt 200- 300 gram
 
Voortplanting
Broedtijd is van april tot mei; in een nest in een boom worden 4 - 6 eieren gelegd. Het grote nest is van losse takken gebouwd. Het heeft een dak en een verborgen zijingang. Binnen in is van modder en andere materialen een stevig nest gemaakt.
   
De ekster is een opvallende vogel met zijn lange staart, zwart-witte kleur en kwetterende roep. Meestal zie je niet meer dan 4 of 5 van deze vogels bij elkaar, maar `s winters bij het slapen gaan worden soms grotere groepen gevormd.
 
In de lente vormen zich grotere groepen dan normaal. Ze wippen op takken en op de grond, ze vliegen traag wat rond en jagen elkaar na. Ze nemen bepaalde houdingen aan, zetten kopveren op en spreiden de staartveren. Tijdens deze bijeenkomsten worden paren gevormd.
 
De lange staart wordt bij het landen omhoog gehouden en komt ook niet op de grond. De vogel kan zijdelings gaan huppen met half geopende vleugels. Zoals bekend pakt hij graag schitterende en glimmende dingen mee, die hij dan verbergt.
 
Geen voedsel te min
Eksters zijn alleseters, daarom zie je vaak de resten van afval van de mensen eten. Om aan de nodige eiwitten en vitaminen te komen eet hij jonge zoogdieren, slakken, slangen, wormen en spinnen. In het voorjaar zit hij te wachten tot mama houtduif van haar nest gaat en gaat dan snel de eieren of de jongen van de houtduif roven.
Plantaardig voedsel wordt ook gegeten, zoals graan, eikels, noten, bessen en fruit. Ze gaan vaak op koeien en schapen zitten om de teken eraf te pikken.
 
Leefgewoonten  
Eksters worden ook wel “de kwajongens” onder de vogels genoemd. Ze spreken onder elkaar af hoe ze een ander dier kunnen pesten. Ze trekken de andere vogel aan de staart of pikken in tenen. Als de andere vogel omkijkt om te zien wie het hem lastig maakt, zitten ze met het onschuldigste gezicht ter wereld rond te kijken. Ze zijn erg slim en leergierig.
   

Ook zijn ze dol op blinkende voorwerpen. In nesten zijn lepeltjes, munten en zilveren papiertjes gevonden. Waarom ze dit doen heeft nog niemand kunnen vaststellen.

   
Bijgeloof  
In de loop der eeuwen duikt de ekster vaak op in het bijgeloof. Volgens een Waalse en Franse sage had de ekster eerst een prachtig verenkleed, maar toen de vogel met de gekruisigde Jezus spotte, werd hij vervloekt en kregen zijn veren de kleuren van de rouw.

Eksters werden van oudsher al beschouwd als ongeluksvogels, verkondigers van dood en rampzaligheid. Nog zijn er woorden en uitdrukkingen in gebruik die getuigen van dit volksgeloof, zoals 'eksteroog'.

Volgens het volksgeloof kunnen eksters het lot voorspellen. Zo zouden ze een naderende oorlog voorspellen wanneer ze zich in grote aantallen verzamelen en luidruchtiger dan gewoonlijk zijn. Ook het weer zou slechter worden wanneer een ekster luidruchtiger is dan anders.

In het verhaal "a basket of flowers" van Lilian Gask (1910) steelt een ekster een gouden ring, waardoor een onschuldig dienstmeisje valselijk wordt beschuldigd en jaren in de gevangenis moet doorbrengen. In de opera La Gazza ladra (de diefachtige ekster) van Rossini wordt een onschuldig dienstmeisje om deze reden zelfs ter dood gebracht en wordt de waarheid te laat ontdekt
   
Links  
Een mooie site met veel vogelinformatie is bijvoorbeeld de vogelbescherming.

Klik op foto voor meer informatie.