Cichorei

een alternatief voor koffie en een symbool voor liefde en trouw


redactie - Wilma van Oss


Wilde cichorei (Cichorium intybus)

Van oorsprong komt deze soort uit het Middellandse Zeegebied. In Nederland is de plant al vele eeuwen lang aanwezig.

De Romeinen aten deze plant als groente en in salades. Waarschijnlijk hebben zij deze plant meegebracht.

 

De plant hoort tot de familie Composieten (Asteraceae).

 

Groeiplaats

Deze soort is kenmerkend voor het rivierengebied. Hij hoort bij de stroomdal flora. Dat zijn soorten die Nederland hebben bereikt via de grote rivieren.

Hun verbreiding heeft niet altijd via het water, maar vooral ook door de wind plaatsgevonden. Daarom zijn het in het algemeen geen vochtminnende soorten. Je vindt ze vooral in de wegbermen (van de Van Heemstrabaan) en langs de dijken.
   
Herkenkenmerken  

   

De blauwe bloemhoofdjes groeien in de oksel van het blad. Ze gaan alleen open als de zon schijnt, als het te warm wordt vallen ze af, ze bloeien maar één dag! 

De bloeitijd is juli en augustus. 

Deze overblijvende plant wordt 30 tot 150 cm hoog.

Het hoofdje van de Wilde cichorei heeft alleen maar lintbloemen

Duidelijk te zien zijn de meeldraden (mannelijke geslachtsorganen) die met elkaar zijn vergroeid en als een kraagje om de stijl en stempel (delen van de stamper, het vrouwelijke geslachtsorgaan) staan. Dit hebben alle familieleden.
   
Smakelijke verwanten  
Laat Andijvie, Witlof doorschieten en je zult zien dat zij dezelfde prachtige bloemen krijgen als de Wilde cichorei. Het zijn namelijk zeer nauwe verwanten (cultuurvormen) van deze soort.
 
Een alternatief voor koffie in crisistijd
De gemalen wortels werden, vooral in de negentiende eeuw gebruikt als vervanging voor de peperdure koffie. Tijdens de bezettingsjaren van de tweede wereldoorlog werd deze surrogaatkoffie weer gedronken.
 
Sagen en legende
Een van de volksnamen van de Wilde cichorei is: ‘Wegenwachter’ omdat deze soort zo massaal langs de weg kan voor komen. Volgens een sage is de plant als volgt ontstaan. Een meisje met blauwe ogen bleef zo lang langs de weg op haar vrijer, die als soldaat was weggegaan, wachten dat ze in deze hemelsblauwe bloem veranderde. De soort staat daarom symbool voor liefde en trouw.