Gehoornde klaverzuring

mooi, maar eigengereid


redactie - Wilma van Oss


 

Gehoornde klaverzuring (Oxalis corniculata)

 

Naamgeving

Oxalis verwijst naar de grote hoeveelheid oxaalzuur in de plant. Corniculata betekent  ‘van een hoorntje voorzien’. Waar dat naar verwijst is mij een raadsel.  

Klaverzuring is geen klaver en ook geen zuring, maar heeft wel op de klaver lijkend blad en de smaak van zuring.

De gehoornde klaverzuring wordt in Nederland niet tot de inheemse planten gerekend. De soort heeft toch een plaats gekregen in deze rubriek omdat hij inmiddels in heel veel tuinen in Dreumel voorkomt en daar wordt gezien als een zeer onwelkome gast.

   

Met deze kennismaking komt daar misschien verandering in, de soort verdient een beter lot.

De gehoornde klaverzuring behoort tot een kleine familie met deze zelfde naam: Klaverzuringfamilie (Oxalidaceae). In Nederland komt er maar een geslacht voor, dat naast de gehoornde klaverzuring nog uit twee andere soorten bestaat die je vooral aantreft in bossen of onder heggen:

  • de witte klaverzuring (Oxalis acetosella), heeft zoals de naam al zegt witte bloempjes;

  • de stijve klaverzuring (Oxalis fontana), heeft net als de gehoornde klaverzuring gele bloempjes, maar de bladeren zijn groen en hij heeft opgaande stengels zonder bovengrondse uitlopers.

Groeiplaats

De gehoornde klaverzuring groeit op open, vochtige, voedselrijke grond in tuinen en tussen tegels.

 
Herkenkenmerken
 
  De gehoornde klaverzuring  is éénjarig, laag en kruipend, met tot 50 centimeter lange stengels. De soort heeft groen-paarsig getinte bladeren. De bladeren zijn samengesteld uit drie hartvormige deelblaadjes.  
 

De plant bloeit vanaf april tot oktober met donker- gele bloempjes. Deze hebben vijf kroonblaadjes. Ze zijn alleen bij zonnig weer geopend.

 
 

De zaden zitten in een (behaarde) doosvrucht, die op een steel omhoog staat. Als de vruchten rijp zijn, springen ze bij de minste beroering (aanraking, wind) open en worden de zaden weggeschoten. Een effectieve manier om het territorium uit te breiden.

 

 
Mooi, maar eigengereid

De gehoornde klaverzuring is een voorbeeld van een onkruid dat vrijwel niet is uit te roeien. Het slingert zijn zaden tot wel 3 meter hoog de wereld in en breidt zich ter plekke uit met bovengrondse en ondergrondse uitlopers.

 

Consequent wieden voor de bloei, is het bestrijdingsadvies van mensen die hiervoor hebben doorgeleerd. Maar wel samen met je buurman, anders steekt hij via uitlopers en zaden illegaal de grens over.   

AIs wieden geen hobby is: zijn eigenschappen maken hem tot de ideale bodembedekker, hij is zeer decoratief en vraagt geen onderhoud. Een minpuntje is dat hij gaat staan waar hij wil. Hij kiest uiteraard voor plaatsen waar nog geen concurrenten staan, bijvoorbeeld tussen tegels. Dat maakt pad en terras fleurig, dat wel, maar past meestal niet in de visie van de tuinbezitter. Het is een éénjarige plant, dus in de winter is hij verdwenen. 

Gebruik

De plant levert een gele kleurstof, helpt bij keelpijn (door erop te kauwen) en de gekneusde blaadjes verwijderen bloed en roestvlekken.

 

De blaadjes worden in de keuken gebruikt als smaakmaker (in soep, limonade en salade) en als decoratie.

Geniet met mate, want overmatig gebruik draagt bij aan botontkalking evenals meer ‘(oxaal)zure groenten’ (zoals rabarber).