Vergeten groenten afl. 2 |
De soort van deze
maand, de aardpeer, staat in een groot aantal
Dreumelse (sier)tuinen. Dit omdat het een makkelijk te
kweken plant is die tot laat in de herfst bloeit met
aantrekkelijke gele bloemen. Prachtig in een herfstboeket.
Maar deze plant heeft meer mogelijkheden. Onder de grond
maakt hij knollen, die ook door topkoks worden verwerkt in
hun gerechten.
Wie ze nog niet in
de tuin heeft, plant de soort nog in dit voorjaar of najaar
aan. Succes in huis, tuin en keuken verzekerd en dit tot in
lengte van dagen, want de plant is een makkelijke gast.
|
|
Aardpeer/topinamboer (Helianthus
tuberosus) |
|
Naamgeving
Helianthus betekent ‘zonnebloem’. Het is het
geslacht waartoe ook de zonnebloem behoort.
Tuberosus betekent ‘knoldragend’ en dat is
precies wat hij doet.
De Nederlandse naam aardpeer
is vernoemd naar de eetbare
wortelknollen. De aardpeer is geen familie
van de aardappel, alhoewel zijn naam dit doet
vermoeden.
De
oorsprong van de naam topinamboer is
bijzonder. Rond 1610 stuurden Franse kolonisten in
Noord-Amerika deze knollen als 'Indiaanse
aardappels' naar hun vaderland. Ze waren er daar erg
enthousiast over want dankzij deze Indiaanse
aardappels kwamen ze die winter door. |
|
|
|
In Frankrijk waren op dat
moment toevallig een aantal Braziliaanse indianen van de
Tupinamba stam. Ze hadden niets te maken met de ‘Indiaanse
aardappelen’ maar de knollen kregen wel hun naam. |
|
Teelt |
Deze
Noord-Amerikaanse soort is een cultuurplant, gekweekt om
zijn sier- en voedingswaarde.
In het voorjaar of
najaar kun je de knollen planten op 10 - 20 cm diepte. Grote
knollen kunnen worden gedeeld; let daarbij dat er minimaal
een ‘oog’ (waaruit bij het uitlopen een worteltje ontstaat)
is. Plantafstand is 30 - 45 cm.
Oogst de knollen na
de eerste nachtvorst. De knollen kunnen zich aan de
wortelstokken links en rechts in de grond bevinden. Dat is
anders dan bij aardappelen. De aardpeer is in de grond heel
lang houdbaar, maar opgegraven slechts enkele weken.
Laat hier en daar een knol
staan en je bent verzekerd van een nieuw seizoen met
prachtige bloemen en lekkere groente. |
|
Herkenkenmerken |
|
|
|
De gele bloemen zijn 4 - 8 cm breed
en bestaan uit lint- en uit buisbloemen. De
plant bloeit in oktober, november. |
|
|
|
Het is een
overblijvende, woekerende plant die tot
wel 2,5 meter hoog kan worden.
De plant heeft (eetbare) wortelknollen. |
|
|
|
|
Gebruik |
De
aardpeer bevat onder meer calcium, silicium, kalium,
ijzer en vitamine B1 en is licht verteerbaar. Daarnaast is
deze groente goed voor diabetici omdat de in de knol
aanwezige suiker tijdens de vertering niet omgezet wordt in
glucose.
Vooral
in oktober zijn ze nog lekker zoet en minder melig dan later
in de winter.
Vanwege
hun grillige vorm zijn ze lastig te schillen. Daarom is
stomen of koken in de schil een aanrader. De schil kun je
dan, wanneer ze na tien minuten gaar zijn, er heel
gemakkelijk aftrekken.
Aardperen
doen het goed als soep, als puree en in salades. En als ze
nog heel jong zijn zelfs rauw: schoon boenen, in
flinterdunne schijfjes schaven en aanmaken met citroensap,
olijf- of notenolie, zout en versgemalen zwarte peper. |
|
|
Maaltijdsoep
Ingrediënten
1 kleine ui
25 gr. boter
1 pond aardperen
1 liter groente- of kippenbouillon
200 gr. (diepvries) doperwtjes
gehakte peterselie |
Bereidingswijze
Verwijder de
schil van de aardperen en snij ze in stukjes. Snij het uitje
fijn en smoor dat in de boter. Doe zout, de aardperen en
erwtjes erbij, schenk de bouillon erbij en kook ongeveer 15
minuten.
Als de
groenten gaar zijn alles pureren met een staafmixer of in
een keukenmachine. Bestrooi de soep met peterselie en
versgemalen peper en geef er geroosterde driehoekjes
witbrood bij. |
Crème de
topinambour
Ingrediënten
500 gr. aardperen
groentebouillon
scheut (5 cl) melk
50 gr. boternootmuskaat
peper
zout
gepelde walnoten |
Bereidingswijze
Verwijder de
schil van de aardperen en snij ze in blokjes. Kook de
knollen ongeveer 25 minuten in groentebouillon gaar. Daarna
afgieten.
Voeg de melk en
boter aan de knollen toe en mix ze tot een gladde puree.
Voeg de
nootmuskaat, peper en zout toe naar smaak.
Serveren met walnoten. |
|
|
|