Paapmuts


Het woord “Paap” is sinds de Reformatie een scheldwoord voor een Rooms Katholiek. Je zou denken dat de paapmuts hier mee van doen heeft? Zij is immers lastig te bestrijden en draagt de Pauselijke kleuren geel (bloem) en wit (vruchtpluis).
 
 

Een naamsvoorganger voor paapmuts (papencruyt) werd echter al in de 14e eeuw gebruikt voor wat algemeen bekend staat onder de naam “paardenbloem”. Een paap was toen een priester. De naam is waarschijnlijk afgeleid van de gebruikelijke kruinschering waarbij een rand haar blijft staan rondom de kaalgeschoren kruin op het hoofd

De bloem die net zijn zaadjes verliest lijkt hier wel op. Door de wind worden de bovenste zaadjes met het ‘parapluutje’ als eerste weggeblazen. Er blijft dan nog een rand staan  waar in het midden de lidtekens te zien zijn van de weggeblazen zaadjes (zie foto hieronder).

 

 

Plantkundig gezien behoort de paardenbloem, Taraxacum officinale, tot de familie van de samengesteldbloemigen. Een bloem bestaat uit veel kleine bloempjes. Deze kunnen soms allemaal zaad vormen waarbij dus een opeenhoping van zaden op een bloembodem ontstaat. Dit is bij de paardenbloem ook heel duidelijk waarneembaar.

Alle delen bevatten een melkachtig, licht giftig, wit sap dat bruine vlekken veroorzaakt. Bij sommige mensen kan het huidirritatie veroorzaken.

Strikt genomen bestaat dè paardenbloem niet. Het is een verzamelnaam voor meer dan 250 verschillende ondersoorten die allemaal iets van elkaar verschillen. Zij komt overal in Nederland en de rest van de wereld voor, vooral op graslanden en akkerland. De plant bloeit het hele jaar door, de hoofdbloei is in het voorjaar.

 

linksboven: paapmutsen aan de Maasdijk

linksonder: paapmutsen aan de Venusweg

rechtsboven: de paapmuts groeit op de gekste plaatsen

 

   

Alle delen van de paardenbloem smaken bitter en worden op de een af andere manier gebruikt als groente of in geneeskundige toepassingen.

Als groente wordt het molsla genoemd. Men eet dan de jonge blaadjes.

Extracten worden gebruikt tegen aandoeningen die op de een of andere wijze met de spijsvertering te maken hebben, zoals voor de stoelgangbevordering en bij lever- en miltaandoeningen.

 

 

Houdt goed rekening met het volgende: Als je alle pluizen van de bloembodem wegblaast mag je een wens doen, of deze ook uitkomt … ?

Let wel: als er een of meerdere pluizen blijven staan, zul je evenzoveel kinderen krijgen! (aldus een oude volkswijsheid)