Schoonrijden

Thé Nijtmans - Dreumel
In onze jeugd hebben wij heel veel geschaatst. Wat ik me van mijn eerste schaatsen en sleeën herinner, was de mobilisatietijd, 1939, toen in Dreumel Hollandse soldaten waren ingekwartierd. Friese jongens met kousen op de Friese schaatsen, krulschaatsen waren erbij en zogenaamde doorlopers. Het was wel een gezellige drukte, vooral voor de jeugd.
 
In 1942 zijn we naar de Drie Bruggen geschaatst (dit was bij de Nieuwstraat). Hier was een Engels vliegtuig neergeschoten. Het was op 9 maart, op mijn verjaardag.

Voor de middag zijn we ook nog met enkele jongens naar de nieuwe Wiel gaan schaatsen. We hebben later nooit meer zo laat ijs gehad.

Verder hebben wij heel veel op de wetering en de wielen geschaatst. Wij woonden naast de wetering bij het stoomgemaal, waar mijn vader machinist was. Hierdoor had hij de beschikking over stalen veren en vuur, waarmee hij verschillende schaatsen heeft gemaakt.

Mijn vader maakte de ijzers en Eduard Kooijmans maakte het houtwerk (bootjes). Eduard was klompenmaker en zat met mijn vader in een kaartclub.

Mijn jongste broer Cor stond met zijn vierde jaar al op het ijs, waar mijn vader hem op zijn rug naar toe bracht. Het is ons wel met de paplepel ingegeven.

 
Als het ijs hard genoeg leek, gingen een paar ouderen het uitproberen met grote lange houten bij zich. Was het sterk genoeg, dan mochten wij erop.
 
Als de vorst weken aanhield, mochten we, toen we 15 of 16 waren, naar de Kil. Dan was bij ons het ijs "kapotgereden", zo heette dat.

Hent van Baren (Bertuszn) stond vaak op de wiel met een zopietent om warme chocolade en koeken te verkopen.

Met een stel jongens werd ’s avonds weer de baan geveegd en geld opgehaald, waarmee we dan naar het café van  Roel de Prins gingen. Daar was het dan ook weer warm en gezellig.

Als er ijs was, waren we de hele dag op het ijs. Van de school kregen we vaak ijsvrij (dan konden ze kolen uitsparen, vooral in de oorlogsjaren).

Later, toen ik naar de meisjes ging kijken, deed ik verschillende keren mee met wedstrijden, en haalde meerdere keren de eerste prijs: in Alphen op de dode Maas, met Bets v. d. Velden en in Dreumel verschillende keren met Joke Janssen.

 
Met Mientje van Rooij heb ik een keer meegedaan aan Oudhollands schoonrijden in Ochten (afd. Gelderland). Wij werden negende. Toen wij aankwamen, zagen wij ze daar schaatsen of ze een plank in de rug hadden. Wij hebben nog geoefend, want wij waren het schuin hangen gewend. Het werd dus toch een negende plaats.
 
Later, rond 1958, toen ik verkering had met mijn huidige vrouw, kwam er weer volop ijs in Maas en Waal. Ik wilde graag meedoen met wedstrijden in Boven Leeuwen. Dus ’s zaterdagsmiddags vroeg ben ik naar haar toe gereden in Puiflijk en gingen we naar het ijs.

Hier hebben we een paar baantjes geschaatst op bootjes (want in die tijd had nog niet iedereen schoenschaatsen). Ik zei toen: jij schaatst zo goed, laten we maar nieuwe schaatsen halen in de winkel.

’s Zondags even geprobeerd en naar Boven-Leeuwen. We konden ons nog net opgeven, want het schaatsen was al begonnen. We waren als laatste aan de beurt en haalden de eerste prijs.

Zo hebben we nog verschillende winters kunnen schaatsen op het Vaticaan, de Kil en de Wielen. In die tijd werd er in Dreumel een ijsclub opgericht, waar wij ook lid van werden.

 
Het café van Tinus van Rhijn was onze huisvesting. Het schaatsen was meestal op de Kil. Hier hebben we ook nog prijzen gehaald.
     
Na een aantal ijsloze jaren, kwam in 1985 weer een strenge winter. In de krant stond dat er schaatswedstrijden schoonrijden waren op de Wiel in Beneden-Leeuwen, dus het begon weer te kriebelen. Wij ’szondags naar Leeuwen en ons opgegeven. Er waren allemaal wat ouderen, zoals wij (ik was toen 54). De jongeren hadden de kans niet meer gehad om zwieren te leren, omdat er weinig ijs was geweest. Hier haalde ik met mijn vrouw Joke weer de eerste prijs.
 
Twee jaar later, in 1987, was er weer volop ijs en werden er weer wedstrijden in Beneden-Leeuwen gehouden. Ook hier werden we weer eerste. Hierbij is nog een krantenbericht. Ook werden er priksleewedstrijden en hardrijden voor kinderen gehouden.