|
Jan van Rhyn |
met dank aan: Joey van Rhyn
(zoon van Jan) en Hans Jurriens (informatie over de Buick) |
|
|
Jan van Rhijn (geb. 1905) was de derde zoon in het gezin
van Jan van Rhijn en Jacoba Reuser. Zijn ouderlijk huis stond bovenaan de
hoek de Vluchtheuvelstraat. Later werd het huis bewoond door Tinus van Rhijn.
Toen Jan 12 jaar was overleed zijn vader. Aangezien zijn
moeder niet voldoende in het levensonderhoud kon voorzien werd Jan
ondergebracht bij een slager in Beneden - Leeuwen.
Daar leerde hij het
slagersvak en werkte hij in de winkel tegen kost en inwoning. Ook verbleef
hij enige tijd in het leger als kok en slager.
De zus van Jan, Carolien, was gehuwd met Henry Verbruggen.
Zij waren in 1924 naar de Verenigde Staten geëmigreerd. |
L-R: John jr. Harriet,
Joe en Jan van Rhyn |
|
|
|
|
In de vele brieven
die Carolien naar Nederland stuurde, beschreef ze meer dan eens de
mogelijkheden die Amerika bood. Dit stond Jan wel aan. Het duurde een aantal
jaren maar uiteindelijk slaagde hij er in om een visum te krijgen.
Op 25-jarige leeftijd nam hij de grote stap en vertrok in
1930 naar de Verenigde Staten. Jan begon een nieuw leven!
Blijkbaar hoorde
daar een nieuwe naam bij want bij aankomst op Ellis Island vergaten ze de
lange ij te voorzien van puntjes. Daarom veranderde zijn naam van "van Rhijn"
in "van Rhyn".
Vanaf het moment dat Jan in Amerika aankwam ging het hem
voor de wind. Hij was een goede en slimme zakenman. In 1938 opende hij zijn
eerste slagerij, spoedig gevolgd door een tweede in 1941. Tijdens de oorlog
slaagde hij er dankzij zijn vergunning en keihard werken in om de zaak
draaiende te houden. |
|
zus
Carolien en haar gezin |
|
|
In 1948 verkocht hij de slagerij en met het verdiende
geld was hij in staat een Buick te kopen en met zijn gezin naar zijn familie
in Nederland te gaan. |
|
Jan was in 1946 al eens terug geweest in Nederland. Dat
was de eerste keer na zijn emigratie en hij miste zijn familie heel erg.
Hij
sprak met zijn moeder over zijn vrouw en kinderen. Zijn moeder wilde zijn
gezin graag ontmoeten en vanaf dat moment had Jan nog maar een doel voor
ogen: hij wilde met zijn gezin terugkeren naar Nederland. Dat was dan ook de
reden om de slagerij te verkopen.
De trip stond gepland voor april 1948, maar in februari
van dat jaar overleed zijn moeder. Desondanks besloot hij met zijn gezin
naar Nederland te gaan. |
Een van de slagerijen
was gevestigd in Kaukauna, Wisconsin |
|
|
|
Naar Nederland met vrouw, kinderen en........een Buick! |
Op familiebezoek gaan in Nederland is één, maar dan ook
nog je eigen auto meenemen? Het is een bijzonder verhaal dat we hier uit de
doeken doen.
Auto's waren in die dagen, net na de oorlog vrij schaars
in de Verenigde staten. Ze werden op basis van prioriteit verkocht. Dokters
en rijksambtenaren stonden hoger op de lijst dat een gewone slager. Toch had
Jan van Rhyn geluk.
Een dokter in Kaukauna, waar Jan een slagerij
had, had zich bij twee verschillende autodealers aangemeld om
in aanmerking te komen voor een auto. |
|
Toen de auto's geleverd konden worden
kreeg Jan van Rhyn de kans de tweede auto te kopen. Deze kans greep hij met
beide handen aan en hij kocht de Buick voor $1800. Dit gebeurde een aantal weken
voordat ze naar Nederland zouden afreizen. |
|
John en Harriet van Rhyn met
hun zoons John jr. en Joe. De foto werd volgens zoon Joe
genomen op Koninginnedag 1948. In zijn handen heeft Jan een
filmcamera. (zie ook foto onder) |
|
|
|
Op 1 april 1948 vertrok de familie van Rhyn vanuit
Wisconsin naar New York. Daar werd ingescheept en na een achtdaagse reis
arriveerde men op 14 april 1948 in Nederland. |
|
Het had nog heel wat voeten in aarde voordat de Buick de Nederlandse wegen op
mocht. Maar door wat extra belasting te betalen werd ook dit probleem
opgelost.
Dat het een echte Amerikaanse auto is, is o.a. te zien
aan de "sunvisor" of zonneklep. Ook de zoeklamp (van binnenuit te bedienen)
aan de bestuurderszijde is typisch Amerikaans en was in Nederland op dat moment
allen maar bekend bij ambulances. |
|
Een Buick in Dreumel |
Nieuwtjes gaan snel in een dorp en zo was het dan ook
vrij snel bekend dat Jan van Rhyn weer in Dreumel was. En wie het niet
geloven wilde, die moest op zondag maar naar de hoogmis gaan, want dan stond
die glanzende Buick midden op het kerkplein......... |
|
|
|
|
Jan van Rhyn
maakte van zijn bezoek aan Nederland een kleurenfilm. Een kopie
daarvan is dankzij een attente Dreumelnaar in het bezit van Tremele,
waarvoor nogmaals onze dank! |
|
Tijdens diezelfde
Koninginnedag werd bovenstaande foto gemaakt die de volgende
dag in veel landelijke dagbladen verscheen. Omdat Jan van
Rhyn zich uitgaf als iemand van de Amerikaanse pers slaagde
hij er in dichtbij koningin Wilhelmina te komen.(2e van
links met hoed) |
|
|
|
|
Eind juni 1948 vertrok het gezin
van Rhyn weer naar de Verenigde Staten. Het was erg slecht weer
tijdens de terugreis waardoor iedereen zeeziek werd, aldus Joe van
Rhyn.
"Mijn broer en ik vonden het echter reuze spannend", aldus Joe.
"Op een gegeven moment waren wij nog de enigen die 's morgens gingen
ontbijten. Er waren 6 tot 8 obers die ons kwamen bedienen. Mijn
moeder was de rest van de reis ziek. Zij knapte weer op nadat ze
voet aan land gezet had. Voor haar stond een ding vast: eens maar
nooit weer!" |
|
In 1949 kregen Jan en Harriet van
Rhyn nog een dochter, Mary Lou genaamd. In 1952 kocht hij bij het
meer Green Lake een groot stuk land waarop hij een steakhouse met
bar liet bouwen. Ook deze zaak was zeer succesvol te noemen. |
|
|
Jan van Rhyn keerde nog drie keer
terug naar Nederland. In 1956, 1960 en
1967 bezocht hij zijn familie. Tijdens zijn laatste bezoek verscheen
er een artikel in de Gelderlander. |
|
|
|
|
klik op
de krant voor een vergroting |
klik op
het bidprentje voor een vergroting |
|
|
|
Jan van Rhyn overleed op 5 april 1971 |
|
foto's uit de films van Jan van Rhijn |
|
|
|