Verbroedering op 5 mei 1945

Wat een bijzonder moment moet dat zijn geweest. Die ontmoeting aan de voet van de Ophemertse dijk, nu inmiddels 66 jaar geleden.  Adrie de Kleijn uit de Polstraat beleeft dat avontuur elk jaar rond 4 en 5 mei steeds weer opnieuw. En hij realiseert zich dan ook al te goed welk risico hij toen genomen heeft. Want het had ook heel anders af kunnen lopen……..

Adrie: “Na het mislukken van de operatie Market Garden was de Waal frontlinie geworden. Dat betekende voor Dreumel dat we meer en meer te maken kregen met Engelse soldaten die in ons dorp ingekwartierd werden. Ook in de huizen langs de Waaldijk woonden soldaten. De bezetting wisselde zo om de vier á vijf weken. Dan kwamen er weer andere soldaten van het front om hier uit te rusten. Hun taken bestonden uit het bewaken van de dijken en het uitvoeren van patrouilles  naar vijandelijk gebied”.

Na de Engelsen kwamen de Canadezen. Zij verbleven in de wintermaanden in Dreumel. In het voorjaar kwamen er weer Engelsen, Canadezen en op 4 april namen het 2^e en 3^e Bataljon van de 11^e Brigade Fusiliers uit België de taken over.

Adrie: “Bij mij in de buurt woonde toen Gerrit van Deursen. Regelmatig kwamen we elkaar op straat tegen en maakten dan een praatje. Ook ontmoetten we de Belgische soldaten. Al dagen ging het gerucht rond dat de Duitsers zouden capituleren alleen wisten we nog niet wanneer. Toen we dat eindelijk van de Belgen te horen kregen verkeerden we als het ware in een soort bevrijdingsroes".

5 mei 1945: Verbroedering aan de voet van de dijk in Ophemert: Belgen, Canadezen, Nederlanders (1. Gerrit van Deursen, 2. Adrie de Kleijn) en Duitsers (met veldpet) poseren voor dit bijzondere moment. De Duitse hospik ligt rechts naast Adrie de Kleijn in het gras. Daarachter slaat een Duitser zijn arm om de schouders van een Canadees. Verschillende soldaten genieten van de uitgedeelde sigaretten

"De vijfde mei was het eindelijk zover. We hadden gehoord dat die dag de capitulatie getekend zou worden.  Om een uur of negen liepen Gerrit en ik naar de dijk. Daar waren ook wat Belgen en een paar Canadezen die in het huis waar nu de familie van Wamel woont waren ingekwartierd.

Op een gegeven moment kwam men op het idee om naar de Waal te gaan. In onze jeugdige overmoed liepen we achter de Belgen en de Canadezen aan. Aan de oever van de rivier lag een grote roeiboot van Rijkswaterstaat. Daarmee voeren we de rivier op. Gerrit was een goeie roeier en al snel waren we aan de overkant van de rivier.  De uiterwaarden van Ophemert zijn niet zo uitgestrekt als bij ons in Dreumel, dus toen we aanlegden waren we kort bij de voet van de dijk.

Op de dijk liepen een paar Duitse soldaten met hun geweer op de schouder. Toen we uit de boot stapten kwamen zij onze richting uit. Het was een angstig moment want we wisten niet hoe ze zouden reageren. Toen ze wat dichterbij kwamen zagen we dat het overwegend oudere mannen waren. De eerste Duitser die we ontmoetten was een hospik. De Canadezen deelden sigaretten en chocola uit. De sfeer was goed, maar er was natuurlijk nog wel wederzijds wantrouwen.

Een van de Belgische soldaten stelde voor om een foto te maken. En van het ene op het andere moment zaten we met zijn allen in het gras en was er sprake van een verbroedering tussen Nederlanders, Belgen, Canadezen en Duitsers.

Daarna gingen we weer met de boot naar Dreumel terug. Daar kreeg ik goed op mijn donder van mijn ouders. Of ik me wel realiseerde wat ik gedaan had. Nou, in de dagen daarna besefte ik dat steeds beter. Slapeloze nachten heb ik er van gehad. Gelukkig is alles goed afgelopen, maar het was wel een heel indrukwekkend en bijzonder moment".

lees ook het artikel uit De Gelderlander, 3 mei 2011