Op de grens van........
Soms gebeuren er zaken in het leven waarvan je je afvraagt: "Kan dit nog wel? Gaat dit niet te ver? Dat is nu zo, maar dat was vroeger zeker ook het geval. Neem nu onderstaand verhaal dat in meerdere opzichten grensoverschrijdend is: het gaat over gemeentegrenzen, maar ook over morele grenzen...........
Elke gemeente was - op basis van de Armenwet - aansprakelijk voor de verpleegkosten van zijn eigen armlastige burgers. Als het ging om mensen zonder vaste woon- of verblijfplaats, moest de gemeente waar betrokkene zich bevond op het moment dat krankzinnigheid werd vastgesteld, voor de kosten opdraaien.

Soms ging de gemeente heel ver om die uitgaven te vermijden: zij legde betrokkene simpelweg op de stoep van een buurgemeente! Dat blijkt ook uit onderstaand verhaal uit 1920. Daarbij ging de gemeente Dreumel heel ver om zijn aansprakelijkheid te ontlopen.

 
Die indruk ontstaat bij de geschiedenis van de heer K.M.C.H., over wie de commissaris van politie op 21 mei 1920 een rapport stuurde aan B en W. Daarin staat vermeld dat betrokkene, een 63-jarige sigarenmaker, zonder vaste woon- of verblijfplaats, "in ziekelyken toestand (werd) aangetroffen, liggende in het gras aan de Nieuw Kade te Tiel".
 
Bij onderzoek door de gemeentegeneesheer Dr. de Haan bleek hij aan één zijde verlamd, zodat hij in ziekenhuis "Bethesda" moest worden opgenomen.

Toen de betrokkene werd gehoord door de politie bleek dat hij, na ontslag uit de Werkinrichting te Veenhuizen, al geruime tijd zwervende was.

Die dag was hij aangekomen in Dreumel (een buurgemeente van Tiel), waar hij in zodanige toestand geraakte dat hij niet verder kon en in elkaar zakte, naar hij meende dicht bij het gemeentehuis aldaar.

Daar had hij geruime tijd in het gras gelegen toen hij werd opgemerkt door een politieman, die hij vertelde hoe ziek hij zich voelde.

De politieman liet hem op dat moment daar liggen, maar 's avonds kwamen er twee politieagenten, die hem de nacht lieten doorbrengen in een arrestantenlokaal.

Ze vertelden de man geen arts te kunnen roepen omdat die ziek zou zijn. De volgende morgen legden zij hem op een platte boerenwagen brachten hem het veer over naar Tiel .

  voormalig arrestantenlokaal gemeente Dreumel
Omdat de patiënt na enige tijd grote onrust veroorzaakte in het ziekenhuis werd een geneeskundige verklaring uitgeschreven voor plaatsing in een krankzinnigengesticht.

Toen Tiel de gemeente DreumeI aansprak op haar verantwoordelijkheid, beriep deze zich eerst op de wens van de patiënt om medische hulp in Tiel te ontvangen. Toen Tiel daar geen genoegen mee nam en zich wendde tot GS ging DreumeI overstag en verklaarde zich bereid de verpleegkosten voor zijn rekening te nemen.

   
Dit geval staat niet op zichzelf. In die tijd gebeurde dit soort voorvallen regelmatig. De gemeente Tiel kreeg bijvoorbeeld in de periode 1908 - 1931 wel 15 keer met dit soort geschillen te maken.
 
bron: Van Streek - 100 jaar geestelijke gezondheidszorg in Zuid-West Gelderland - J.Vijselaar, L. de Goei, J.Vos, G. Blok, L. de Graaf