redactie - Tineke Vink - Liefkens
|
|
December toch
een bijzondere maand. Je denkt aan het stalletje van Jozef en Maria.
Dan kom je uit op de ezel die met zijn warme adem Jezus warm hield
samen met de buurman de os.
Daarom maar
eens naar de familie van Erp in de Lageweg gebeld. Die hebben twee
schattige ezels in hun bezit.
Ik word door
Truus en Jan ontvangen en we gaan eerst naar de ezelinnen achter in
de wei kijken. De twee dames komen meteen heel nieuwsgierig kijken.
Wat zijn ze warm en mooi. Je verdrinkt in die geweldige lieve blik
in hun grote ogen. |
|
|
Het
zijn Doesjka (sept. 05) en Famke (okt. 05). De keuze van Jan
en Truus om ezels aan te schaffen was dat Truus ezels altijd
al erg mooi heeft gevonden en vooral de zachte blik in hun
ogen. Daarnaast zijn ze aanhankelijk, gezellig en
leergierig.
Het
zijn twee merries omdat die liever en rustiger zijn dan
hengsten. Een ezel is ook graag in gezelschap van een ander
dier. Daarom zie je ze vaak bij geiten of pony’s.
Het
eten kan heel makkelijk zijn. Dat ligt er ook aan of de ezel
moet werken of gewoon zijn dag een beetje lummelend in de
wei kan door brengen. Ze zijn al snel tevreden met wat hooi,
gras en stro. Och, en een sneetje brood voor de verwennerij
is ook altijd welkom.
Brokken
hoeft niet, maar om ze te lokken is het een prima middel.
Een ezel heeft snel aanleg om dik te worden. En natuurlijk
vers, schoon water. Doesjka en Famke drinken het water echt
niet meer op als er een sprietje gras in ligt. Nou weet ik
niet of ezels echt zo "kummelijk" zijn, of dat ze gewoon
door Jan en Truus verwend zijn. |
|
|
Slim en
ondeugend zijn ze wel. Als een ton of een hek met een touwtje is
dichtgeknoopt, staan de dames net zolang te frutselen met hun
beweeglijke lippen, totdat het touwtje los is en de dames hebben,
wat ze in gedachte hadden.
Vooral Doesjka
is altijd wel in voor een lolletje. Ze kijkt dan Famke aan en samen
gaan ze de geiten lekker een beetje plagen. Aan de oren trekken of
even de geit bij de staart nemen. Bij hun dagelijkse bezigheden
hoort ook het rollenbollen in een lekkere droge zand- of stofhoop.
Met vier poten in de lucht wordt er een heerlijk stofbad genomen.
|
|
Slapen
doen ezels toch wel graag beschut. Ze gaan liggen in het
schone droge stro. Het spreekwoord “Een ezel stoot zich in
het algemeen, geen twee keer aan dezelfde steen” is ook erg
van toepassing.
Als
Doesjka en Famke iets meegemaakt hebben wat niet naar hun
zin was, krijg je het niet voor elkaar hen dit een volgende
keer nog te laten doen. Ze komen gewoon niet en je krijgt ze
niet van hun plaats geduwd.
Onderhoud is ook nodig. In de lente wordt de wintervacht met
de roskam bewerkt. Nu in deze tijd is borstelen heerlijk.
Van tijd tot tijd moeten de hoeven verzorgd worden. Truus
houdt de ezels vast, terwijl Ton v. d. Zande met de hoeven
bezig is.
De
dierenarts is niet vaak nodig, alleen voor ontwormen en
enkele spuitjes per jaar. |
|
|
|
|
Nog meer ezels |
Een half zusje
van Doesjka en Famke met de naam Jet, woont bij Fleur Kusters en
Vincent van Wolferen in de Kooimolenweg. Aan
de Waaldijk bij Fam. Rauwerdink lopen ook enkele ezels.
Een eindje
verderop in de Houtweg bij Fam. v.d. Hooven lopen tussen de andere
prachtige dieren ook twee ezels.
De Fam. Koopmans aan de van
Heemstraweg heeft tussen hun verschillende diersoorten ook ezels
lopen. En ook onze welbekende voormalige bakker Kees Lemmers heeft
een ezel.
Maar voor ons,
die al wat langer door Dreumel lopen, is de ezelin van Frans
Rutten, midden in het dorp, de meest bekende ezelin. De ezelin
is 38 jaar. Naar horen zeggen wordt zij elke dag door Jo Kooimans op
haar benen gezet om naar buiten te lopen.
Dit omdat ze zelf niet
meer kan opstaan. In haar jeugdjaren heeft ze vaak de rol van de
ezel in het stalletje op zich genomen. En stapte dan parmantig door
de kerk. Dat was het Dreumelse gebeuren van de ezels. Nu even wat
algemener. |
|
Jet, het ezeltje van Fleur
en Vincent |
|
|
|
|
Wetenswaardigheden.
De
eerste ezels waren er al 6000 jaar voor Christus.
In het
oude Egypte vindt men veel afbeeldingen van ezels. Koningin
Cleopatra baadde zich in ezelinnenmelk om haar huid soepel
te houden.
Maria
ging op de rug van een ezel naar Bethlehem. Jezus kwam op
een ezel naar de intocht van Jeruzalem.
Uiterlijk.
Er zijn
bruine, grijze, witte maar ook zwarte ezels. De bruine en
grijze hebben een zwart kruis op hun rug, grote oren en een
pluimpje aan de staart. |
|
|
En een witte
zachte warme neus. De meeste ezels zijn 95 tot 110 cm. groot.
Natuurlijk zijn er kleinere en grotere soorten.
Een muildier
is een kruising van een merriepaard en hengstezel.
Een muilezel
is een kruising van een ezelin en een paardhengst. Beide combinaties
zijn bijna altijd onvruchtbaar. |
|
|
Draagtijd |
Een ezelin is 12
maanden zwanger. Meestal werpt ze een veulen. Het veulen kan al vrij
snel staan. Een ezelin heeft maar twee spenen en geeft ongeveer 1,5
liter melk per dag. De melk is erg voedzaam en bevat minder vet en
suiker dan koemelk. |
|
|
|
Gedrag |
Ezels
zijn bijzonder alert! Kunnen erg goed zien in het donker.
Zijn in staat voorwerpen van dichtbij en veraf
tegelijkertijd scherp te zien. Tijdens het grazen
controleren ze doorlopend de omgeving. Op ruim achthonderd
meter reageren ze al op de leden van de groep en reageren
erg onrustig op elk gevaar dat ze vanuit hun ooghoeken
waarnemen.
Het
balken is bedoeld om boodschappen over te brengen. Dit wordt
ondersteund door de stand van de oren.
Als een
ezel wil zeggen “Nu, even niet!!” wordt dit getoond door de
oren terug te leggen en de hals te strekken.
Elkaar
begroeten vindt plaats door elkaars neus aan te raken. En
bij elkaar de huid te verzorgen. Deze handeling bevestigt
het innige contact, geeft troost en stelt ze gerust. Daarbij
worden uitwendige parasieten gedood. |
|
|
Een ezel leeft
erg energiezuinig om zo zoveel mogelijk profijt van hun water en
voedsel te hebben. Volwassen dieren draven dan ook alleen bij onrust
of als ze opgewonden zijn.
Tijdens
rustperioden blijft één van de dieren alert om de groep rustende
dieren te beschermen. |
|
Aanschaf |
Bij aanschaf
van ezels moet men rekening houden dat ze ouder dan 30 jaar kunnen
worden.
De ezel zal
altijd gezelschap moeten hebben, dus je hebt al snel meerdere dieren
om te verzorgen. Ze vragen veel aandacht.
Een hengst
heeft een niet gering stemgeluid. Het balken is tot in de verre
omtrek te horen. De ene buur zal dit accepteren, maar de andere zal
zich er mateloos aan ergeren. |
|
Ezelverhalen |
Ezels worden in
vele verhalen vermeld. Enkele bekende zijn, de Bremer
stadsmuzikanten, Tafeltje dek je, ezeltje strek je, Dik Trom, maar
ook de hulp van Don Quichot, Sancho genaamd, reed op de rug van
Rucio het ezeltje. |