|
Doornappel (Datura
stramonium) |
|
Naamgeving
Datura is afgeleid van het
Arabische ‘tat’, dat ‘steken’ betekent, vanwege de
stekelige vruchten. Stramonium betekent
‘gedraaid zijn’. Dat is een verwijzing naar de in de
knop gedraaide bloemkroon.
Doornappel verwijst ook
naar de stekelige vrucht van de plant.
De
soort is lid van de nachtschadefamilie (Solanaceae),
waar ook de aardappel, tomaat, paprika en tabak toe
behoren. |
|
|
|
Groeiplaats |
De doornappel vind je in Dreumel
voornamelijk op de zand- en grindstrandjes van de Waal,
braakliggend terrein en in tuinen. |
|
Herkenkenmerken |
|
|
|
|
De bloeitijd
loopt van juni tot oktober.
De 5 tot 10 cm lange trechtervormige
bloemen zijn wit, en soms paars
aangelopen. De bloemen staan in de oksels
van de 8 tot 20 cm lange, stinkende
bladeren. De bladeren hebben forse
tanden. |
|
|
|
De hoogte
van deze éénjarige plant is 15 tot 100 cm.
De rechtopstaande, stekelige, eivormige
doosvruchten worden 3½ tot 7 cm lang.
Ze bevatten grote, platte, giftige zaden.
Die zaden zijn langlevend (> 5 jaar). |
|
|
|
|
Sage: een poging om het
ontstaan van de plant te verklaren |
Toen de slang in het aards
paradijs Eva verleid had tot het eten van de verboden
vrucht, sprak God een vloek over hem uit. Vol haat slingerde
de slang zich rond de appelboom en poepte en pieste er op.
De boom schrompelde ineen tot een plant. De appel bleef een
appel maar met stekels en droog zonder vlees. De stekels
verbeeldden de slangentanden, die hem van de boom namen en
aan Eva gaven. Wie de doornappel eet zal sterven! |
|
Gebruik |
|
Drug voor dummies
De doornappel wordt door junks gebruikt als
(gratis) drug. De geestverruimende, maar ook giftige,
alkaloïden komen in alle delen van de plant voor en variëren
(tot een factor 5) per plant. Zelfs binnen één plant kunnen
er concentratieverschillen optreden tussen de bladeren.
Daarbij zijn er ook nog grote verschillen tussen de
concentraties gedurende de seizoenen. Dit maakt het gebruik
op zijn zachtst gezegd geen aanrader en gebruik leidt dan
ook vrij vaak in een ‘bad trip’.
Medicijn met
kanttekeningen
Vroeger gebruikte men de bladeren voor 'astma-cigaretten'.
De gebruiksaanwijzing: “Wanneer U voelt, dat een
astma-aanval opkomt of wanneer U hieraan reeds lijdt, steekt
U het gesloten einde van de sigaret aan en haalt de rook
diep in de longen in. Een goed resultaat zult U spoedig
bemerken.” Ook hier bleek een juiste dosering een probleem,
zodat regelmatig vergiftigingen optraden.
Mijn opa Jan Crijnen
van Oss, die zwaar astmatisch was, verbrandde de bladeren op
gloeiende kooltjes en ademde de rook in. Dat gaf hem
verlichting. Hij is er dankzij of ondanks 67 jaar mee
geworden.
Zijn oudste dochter Marie,
die weinig affiniteit had met planten in de tuin die zich er
vestigden zonder daar door haar geplant te zijn (bocht
noemde zij die) maakte voor de doornappel een
uitzondering. Dit omdat ze gezien had hoe deze haar vader
van zijn benauwdheid af kon helpen. We mogen aannemen dat de
doornappel in ieder geval de kwaliteit van het leven
van mijn opa verbeterd heeft. |
|
|
|
|
|