Fagus sylvatica Atropunicea    (1)

 redactie: Jodi van der Giesen

reacties/opmerkingen:karibuni@tele2.nl

nr.

53

Aan sommige dingen, en best wel heel veel, raak je lopende je leven, of delen daarvan, zo gewend, dat het pas opvalt dat er iets veranderd is … als er iets veranderd is. Sommige, wellicht zelfs wel heel veel dingen waar je dagelijks bewust of onbewust mee te maken hebt, heb je als zo vanzelfsprekend aanvaard en zitten zo verweven in je dagelijkse omgang met de wereld, dat je zowaar onthutst bent en flink ongesteld zou kunnen raken als ze er plots en geheel onverwachts niet meer, of niet meer compleet, zijn. Een piepklein stukje wereld is ineens anders.

Op 5 juni 2015 meldt Tremele op haar veel, en terecht, geprezen website voor het eerst over de teloorgang van de rode beuk op de N.H. begraafplaats aan het Kerkpad. Geen méér toepasselijker locatie om te spreken over hoe stukjes, waarachtig hele stukken, wereld ineens en voorgoed kunnen veranderen!

Deze boom staat er al lang, héél lang. De jaarringen zijn – na de kap ‒ ineens zichtbaar en het zijn er blijkbaar 123. De boom zou dan in 1892 geplant moeten zijn.

www.bomenbieb.nl schrijft erbij:

Bijzonderheden van de rode beuk: Deze beuk is de dikste beuk van Nederland. Opvallend kenmerk van de boom is de entplek, waardoor de dikte van de onder- en bovenstam erg van elkaar verschillen.

Locatie van de boom: De beuk staat op de Algemene Begraafplaats van Doesburg. De boom is niet te missen op de begraafplaats. In de zomer valt de boom op door de roodbruine kleur van het blad en in de winter is de beuk van ver te herkennen aan de opvallende stam.

Historie van dit monument: De beuk is waarschijnlijk geplant tijdens de aanleg van de Algemene Begraafplaats in 1829. Hierdoor heeft de boom al een respectabele leeftijd van bijna 200 jaar. De opvallende entplek laat zien dat de bovenstam veel minder hard groeit dan de onderstam. Tegenwoordig worden rode beuken niet meer op deze plek geënt, maar net boven de wortels.

N.B.: Navraag bij de Bomenbieb over het geënt zijn van ‘onze’ beuk, leverde het volgende en m.i. afdoende antwoord op:

“Beste Jodi, het betreft hier inderdaad een geënte beuk. De beuk wordt echter op de kwekerij al geënt. De ent en de onderstam zijn dus beide even oud. Het dikte verschil kan komen doordat de onderstam (in dit geval groene beuk) iets harder groeit dan de ent. In een enkel geval groeit de ent harder dan de onderstam.

Je kunt er dus gerust van uit gaan dat de onderstam van deze boom ook circa 123 jaar oud is.

Door het enten kunnen we bomen maken die anders niet zouden kunnen bestaan. Bijvoorbeeld kleurvariëteiten of verschillende bladvormen. Je kunt dan een groeikrachtige onderstam gebruiken en bijvoorbeeld een rariteit daarop enten. Tegenwoordig zijn de enten vaak niet meer zichtbaar omdat ze onder het maaiveld worden geënt, maar met name bij oude rode beuken, kun je de enten goed zien.”

Met vriendelijke groet, Simen Brunia, www.bomenbieb.nl|.

Maar onze Beuk staat er dus ook al heel lang. Sinds 1892.

• In mei van dit jaar ontstaat er brand in de bakkerij van J.C. Smulders:

• De heer J. Merkx wordt onderwijzer in Dreumel. Hij komt uit Alphen/Appeltern:

• In dit jaar worden zestig kinderen in Dreumel geboren. Er worden achtentwintig huwelijken gesloten en er            overlijden vijftig Dreumelnaren.
   

• Waaronder Peter de Buur, Hendrik van Buren en Artje van Hoften. Zij worden, op respectievelijk 4 maart, 25 mei en 21
  juli, begraven op de N.H. begraafplaats.
   

• Iemand, het zou de destijdse beheerder van de N.H. Kerk kunnen zijn geweest, die om welke reden dan ook, een jong 
  (geënt) beukenboompje plant. Of zomaar een botanisch onderlegde passant

(Algemeen Handelsblad, d.d. 6 januari 1932)

De rijzige bladloze beuk is getuige van de begrafenis van Leendert Tap, de in 1932 vermoorde veldwachter. Het is januari, steenkoud, winter.

• De kranten lopen over van de berichtgeving over de moord op Leendert Tap:

• Het woonhuis van J. de K., dat bewoond wordt door G.J., brandt in januari af:

• Het lijk van een onbekende jongen wordt te Dreumel uit de rivier de Waal opgevist:

• En deze jongen was niet de enige:

• En op de laatste dag van 1932 nog een Dreumels fikkie in de boerderij van O. de Vree:

• Wettelijke bescherming van de privacy maakt het onmogelijk om het aantal geboorten in Dreumel na 1902 te kennen. Er werden in dat jaar wel veertien huwelijken in Dreumel gesloten en er waren vijfentwintig overledenen te betreuren.

Ongedateerde afbeelding, maar in ieder geval toen het Hienkershoff dat/daar nog lang niet was. Zou je het Kerkpad, rechts, aflopen of -fietsen, dan zou je bij de Rooijsestraat uitkomen. Het Hienkershoff dat vernoemd werd naar pastoor Otto Hinckart. Die minstens één scheve schaats schijnt te hebben bereden.

Bron: Gelders Archief

‘2504 Missive van het hof aan den ambtman van Maas en Waal. Hij moet Otto Hinckart, pastoor te Dreumel, gelasten de vrouw, met wie hij in overspel leeft, te verlaten, op straffe van afgezet te worden en aan de vrouw, het kerspel D. voor altijd te verlaten. Voorts moet hij het hof berichten, of er in zijn ambt nog meer priesters zijn, die een dergelijk leven leiden’.

Ongedateerd. Kan helaas de rode beuk niet eens vinden, terwijl het aanzicht toch lijkt vanaf waar nu de ingang van de begraafplaats is. Is de ingang tot de begraafplaats wel eens ergens anders geweest? Wie weet het?

Geschat 2005, luchtfoto, bron: Tremele.

• Een proefrondvaart vond op 3 juli 2005 plaats van het voetveer tussen Heerewaarden en Lith.
  Bron: Vrienden van voetveren.

• Jan Cornelis van der Wal wordt als enige dat jaar op 20 oktober op de N.H. begraafplaats begraven.

Winter 2008.

• In 2008 telt Dreumel, volgens internet,  inwoners.

• Januari: Vanaf 2007 werd er zeven keer ingebroken in De Oversteek, de basisschool in Dreumel.

• Mei: De Albert Heijn winkel gaat dicht. Hans Wiering moet na 28 jaar de deuren permanent sluiten.

• Maart: Verzinkerij Dreumel B.V. viert haar 40-jarig bestaan.

• Zonsondergang bij Dreumel (2008): olieverf op doek marouflé.
  ( bron: http://www.frans-koppelaar.nl/cgi-bin/image.pl?img=200809::0::nl )

• Relinde Monica Fabiola Bouwman wordt dat jaar op 4 juni op de N.H. begraafplaats begraven.

• Evenals Elizabeth van Riemsdijk, die op 2 juni bij haar man Jan Cornelis van der Wal († 2005) wordt bijgezet. Zie
  eerdere foto.
   

• Mijnis van Toorn is de derde die dat jaar, op 23 oktober, op de N.H. begraafplaats wordt begraven.

Een foto genomen in april 2009, maar die had ook zomaar jaren eerder gemaakt kunnen zijn. Slechts een kniesoor zou in omvang van de beuk iets verschil op kunnen merken, maar verder …

• April: de resten van een Duits gevechtsvliegtuig worden bij Dreumel gevonden. Pas in 2014 worden deze resten geborgen, waarbij overigens werd vastgesteld dat de motor en de munitie, daar nog aanwezig in 2009, door onbekenden en ongezien door iedereen, in de tussenliggende periode werden geruimd, dan wel gestolen. Het zou om een Messerschmidt Bf109-E3 hebben gehandeld.

• Augustus: Twee Mexicaanse en in totaal vier verdachten worden in Dreumel aangehouden, nadat ze getracht hadden 330 kilo cocaïne in Dreumel op te komen halen, die verstopt zat tussen een lading bananen. Hetgeen uitliep op een schietpartij met politie en douane.

• Twee personen worden in dit jaar op de N.H. begraafplaats begraven. Op 11 augustus wordt Johan Gerard Kalhorn
  begraven. En zestien dagen later is het de beurt aan Harry (Hendrikus) Goijer, op 27 augustus.

En hoe gaat het onderwijl met onze rode beuk? Nou, niet best. Hij (zij?) oogt heel prachtig herfstachtig, maar het onheil maakt zich al, ongewis voor een leek, toonbaar.

Herfst 2009: de beuk is geënt, ooit een jonge beuk bovenop een ander exemplaar. Het heeft desondanks uiteindelijk allemaal niet mogen baten. De reuzenzwammen krioelen al in en op en om de boom heen.

De Reuzenzwam, of wel Meripilus Giganteus:

Voorkomen: juli - oktober; op wortels, of aan de voet van oude loofbomen, vooral Beuken. De paddenstoel van de maand oktober is een opvallende verschijning in beukenbossen met een respectabele ouderdom. Zo blijkt uit onderzoek dat bomen waarop de reuzenzwam voorkomt ouder zijn dan 80 jaar. Als zwakteparasiet doet hij zijn intrede via beschadigde wortels of stamvoeten dat vrij logisch lijkt gezien beuken een uitgespreid wortelstelsel hebben soms dicht aan de oppervlakte. De schimmelinfectie zorgt voor een sterke aantasting van het wortelfundament en stabiliteit van de boom. In deze belangrijke ankerpunten veroorzaakt de reuzenzwam witrot wat tot vitaliteitvermindering leidt. Maar beuken geven zich zomaar niet gewonnen. Bij infectie reageert de boom met compensatie door vorming van adventief wortels en extra aangroei van hout dat zichtbaar wordt in de verbreding van de stamvoet. Zo wordt de ontwikkeling van de aantasting wat afgeremd. Tussen infectie en zichtbare schadevorming zitten vele jaren. De eerste schadebeelden zien we in de kroon met minder bladproductie en dood hout. Wanneer deze gevaarlijke beukensloper zich uiteindelijk manifesteert door vorming van  vruchtlichamen in nazomer en herfst is de eindfase voor de beuk definitief ingezet en reeds ver gevorderd.
Bron: www.Mycologia.be

Een boomdeskundig oordeel wordt in dat jaar ingewonnen en het uiteindelijke veroordeel wordt ten slotte – wat een toepasselijk voltooid deelwoord ‒ geveld:

Herfst 2009. Twee majestueuze bomen is de N.H. begraafplaats rijk. Links de kastanjeboom en rechts de rode beuk.

Het vervolg: volgende maand.